10.08.2009

Türkiye'de Yazılım Sektörü

Merhabalar, bu yazımda sizlere; Bir "genç girişimci" - "genç programcı" olarak, sürekli nabzını tuttuğum Türkiye'de yazılım sektörü ile ilgili notlarımı paylaşacağım.

Bildiğiniz gibi iş olanaklarında "torpil cenneti" olan Türkiye, her alanda yaptığı gibi bilişim dünyasında da oldukça geri seviyelerde... Konuyu biraz daraltarak bilişim dünyasının bel kemiği diyebileceğimiz "yazılım sektörü" hakkında tecrubelerimi sizlere aktarmak istiyorum.

Değineceğim konular:
-Yabancılar,
-İşe özel programlar sorunu,
-Sektörde Türkiye'deki açık alanlar,
-Tecrubesizlik ve Bilgisizlik,
-Kaleyi içten feth edenler,
-Devlet,
-Korsan.


Öncelikle; çok derine inmeden bu konunun iç yüzünü size 3-4 cümle ile açıklayacağım.
Karşısına oturduğumuz ve kullandığımız bilgisayar "yabancı".
Kullandığımız işletim sistemleri "yabancı".
Program yazarken kullandığımız derleyiciler( compiler ) "yabancı".
Bu sektördeki hemen hemen tüm kelimeler Türkçe'ye "yabancı".
Kısacası, bizim olan sadece derleyebildiklerimiz( compile ) mi ?

Sanırım durumun ne kadar içler acısı olduğunu daha açık gösteremem.

Tabiki, yurt dışında herhangi bir firmada 2-3 "Türk programcı" gördüğümüzde göğsümüz kabarıyor. Ama onların, "yabancı bir ülkede" kaldıklarını, "yabancı"larla birlikte çalıştığını, "yabancı dil" kullandığını, Türkiye'deki eğitimden ve olmayan sektörde yer bulamadığından yurt dışına kaçtığını ve beyin göçü oluşturduğunu unutuyoruz *

Türkiye'ye baktığımızda ise;
nerdeyse yapılan tüm programlar işe özel.
Sorun mu var ?
Soruna odaklan,
Çözüm düşün,üret,sun,
SİL !

Global hiçbir programımız yok !


Bilişim firmaları, Türkiye dağılımı

Aslında Türkiye'deki yazılım sektöründe çok "açık" alan var. Türkiye çapına özel tonlarca program geliştirebilir. Ama bunları gören yok. Yada bir kaçını farkeden 2-3 firma onların peşine düşmüş yaşam savaşı veriyor.

Ayrıca,
Türkiye'deki yazılım dünyasında tecrubesizlik ve bilgisizlikte var.
-Firmalarda, "Project Manager" olarak görev alan kaç kişi çalışıyor ?
-Hatta ne olduğunu bilen var mı ?

-İş kurma hakkında; imkan yok diyorlar. Pekiyi kendi imkanlarını kendileri oluşturmayı denediler mi ? Bugün, hangimiz ödevler haricinde üniversite arkadaşlarıyla bir araya gelip proje üretmeye çalıştı ?

Uzatmadan; projeleri sağlam olan, zaten kazanır,
reklam yapmanıza gerek kalmaz. O zaten satılır.
Örnek: Windows XP. Şimdi, Windows Vista'yı düşünün bir de... (?)


Diğer bir yandan, Türkiye'nin kanayan yarası, "kaleyi içten feth edenler"... Yani torpilciler, sadece akrabası/tanıdığı vasıtasıyla, önerilip işe alınan, sonrada içi boş çıkan insan toplulukları... İşi, yapacak olan insana değil de; tanıdığına vermek. Bu da aslında sadece yazılım sektöründe değil, diğer sektörlerdede ülkemizde var olan bir olgu.

Bambaşka bir şekilde de, bu konuda bilinci oturmamış "devlet" var,
bu sektörün karşısına geçen.
-Kişisel şirket kurmak bugün 1.500 TL.
-Patent, telif hakkı, yasal korumaları, avukatları vs ile bu rakam sıfırdan var olmayı imkansız kılıyor.
Kaldı ki çalışanlara, yerleşeceğiniz ofise, broşür reklam vs. fiyatlarını geçiyorum dahi.

Son olarak, düşünülmesi gereken en önemli maddelerden biri de;
-"Korsan Dünyası"
Ülkemizde herşeyin bir korsanı mevcut.
Ve bilişime para vermeye kıyamıyoruz.
Küçük bir örnek vereyim.
Hanginizde cep telefonu var ? Hemen hemen tüm gençlerde. Hatta bazılarında 2-3 cep telefonu var. Peki, cep telefonları kaç TL ? Ortalama olarak düşünelim 600TL.
Peki kaç kişi orjinal Windows kullanıyor ? Hemen hemen hergün işletim sisteminin karşısına geçiyorsunuz. MSN herzaman açık, herzaman müzik dinliyor, film izliyor veya internette sörf yapıyorsunuz. Ve Widows Seven 400TL.... Cep telefonları, bilgisayarlardan çok üstün ve çok daha mı önemli ?

Toparlamak gerekirse;
Türkiye'deki yazılım sektörünün kötü olması,
bir değil bir çok nedene bağlı.
Bunu iyileştirmek ise; yine bizlere, Türk Halkına düşüyor.

Sadece soru sor, cevap bul, çözüm yarat...

Türkiye Bilişim Firmalarını görmek için >buraya<
yada >buraya< tıklayabilirsiniz.

Saygılarımla,
Orkan ARIKAN

7 yorum:

  1. Çözümleri ürettiğimizdede hiçbir zaman destek alamıyoruz bunuda eklersen sevinirim > Aselsan,Yunus Programlama Dili,

    YanıtlaSil
  2. Tabiki bu da var. Kabus 22, Pusu, Civilization Of Ottoman, Yunus Programlama Dili vs. vs...

    Bunlar devletten destek alamayan projeler. Özel sektörden belki birkaç destekle piyasaya çıkmış bu ürünler.

    Ama diğer yandan biraz öz eleştiri yapalım bu projelere;
    -Yunus Programlama Dili: Delphi'den üretildi, sıfırdan değil.( Hiç değilse, en azından pure C'den üretilmesini beklerdik. )
    -Kabus 22: Yabancı oyun motoru kullandı.
    -Pusu: Yazarları, Quake motorunun kaynak kodlarından esinlendi*
    -Civilization Of Ottoman: Azure teknolojisine dayatıldı.
    -Örneğin Pardus: Devletten tonlarca para almasına rağmen, kötü bir Linux Edit'i olduğu için uzak duruldu.

    Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Sıfırdan çok başarılı bir proje gelmedi. Ayrıca kaynağı yine yabancılara ait.
    Oyun mu yapacaksınız ? Motoru sıfırdan kendiniz yazdınız( hadi diyelim ), kaplamalarda kullanacağınız photoshop, modellerde kullanacağınız 3DsMax, Maya gibi programlarda Türk değil. En azından önümüzdeki 5 yılda sıfırdan ne bir O.S. ne de bir dünyayı sarsacak programlama dili artık geliştirilemez. Çünkü tekerliğin icadına geç kaldık. Bunlarda var...

    YanıtlaSil
  3. Sorunun kaynagi olarak odaklandigin yer cok yanlis. Gelistirilen bir urunun icinde "yabanci" parcalar olmasinin hicbir sakincasi yok. Esas olan ne kadar katma deger oldugudur.
    Eger herkes sadece kendi ulkesinde gelistirilmis teknolojileri kullansa nerede ise hic gelisme olmazdi. Bugun bircok yazilim, open source olarak, dunyanin bir cok yerindeki insanlar tarafinden birlikte gelistiriliyor.

    Devletten destek beklemek de pek dogru degil, senin de yazdigin gibi golge etmesinler yeter. Devletin turlu kademelerinin yonetmeliklerle getirdigi inanilmaz yuk var. Olay sirket kurmakla bitmiyor, surekli bir masraf (harac da denebilir) var.

    Korsanlik eskisi kadar ciddi bir problem degil. Dunyanin her yerinde buyuk oranda var, arti open source olarak kaynagi acik, bedava bir cok yazilim var. Girisimcilerin is modellerini satilacak yazilim urunu seklinde degil, bu gercekleri goz onune alarak olusturmalari lazim. Is modeli de urun kadar belki de daha onemli bir sirketin basarili olabilmesi icin.

    Turkiye'de yazilim gelistirmek gercekten zor is. Hem kulturel hem de yasal duzenlemelerden gelen bircok zorluk var. Bu zorluklara bir de yok yabanci parca kullanmayacagim gibi ek engeller eklemeye gerek yok :)

    YanıtlaSil
  4. @Berkay
    Beykay Bey, sanırım biraz yanlış anlaşılmışım, yada yanlış ifade etmişim. Bilemiyorum. Yukarıda 2 resim arasında yazdığım Türk-Yabancı sohbeti; "Global hiçbir programımız yok !" cümlesini vurgulamak içindi. Türkiye'deki yazılımlar, lokal-sektöre-o işe özel. Yabancılar yaptı, kullanmıyalım gibi saçma bir olguyu çıkartamayız zaten. O zaman, en basitten elektriği dahi kullanmamamız gerekir. Kastettiğim şey; burda o değildi. Ayrıca yazdığım bu makale, parasal konulara özeldi. Open-source dünyası apayrı bir ortam.

    Devletten destek alma işine gelince; Kerem Bey'in de vurguladığı gibi, ulusal projeler yeterince destek alamıyor. Bugün Pardus'un geliştirilmesini düşünün. Yada bir programlama dilimizin olup olmadığını? Bulgaristan'ın yapay zekaya özel "Strawberry Prolog" programlama dili var. Sofia Devlet Üniversitesi'nden. Peki, Türkiye'deki en gözde diye düşünülen devlet üniversitelerinin bir programlama dili projesi var mı? varsa- sizce devletten destek almamalı mı? Bu konuda da vurgulamak istediğim buydu.

    Korsancılıkta ise; sizinle aynı fikirde olamayacağım. Open source, dediğim gibi ayrı bir konu. Ama, parayla satılan ürünlerde, Türk Halkı'nın bir zaafı var. Bugün Türkiye'de, Windows işletim sistemlerinin rakibi kim? Yine kendisi. Ama korsanı. Korsanı olmasa dahi, en çok satılan birinci işletim sistemi. Ama korsan'ı, en çok satılan. Daha basitinden, oyunları düşünelim. Kim orjinal oyun satın alıyor? Orjinal satın alınsaydı, her oyun firması Türkiye'de büyük bir pazar kurardı. Bunu bırakın, Türkiye'nin yakınından dahi geçmek istemiyorlar şuan. XBOX360 pazara girmedi dahi. Ayrıca open-source oyunlarla vaktini harcayan tanıdığım bir Türk arkadaşım yok. Belki de benim çevrem böyle :) İşte bu yüzden kimse Türkçe dilinde bir program geliştirmiyor. Parayı düşünüyorsa, en azından bir ingilizce ekliyor yanına...

    Aslında aşağı yukarı aynı şeyi düşünüyor, tartışıyoruz. Ama bu sorunlar, 3-5 kişinin konuşulmasıyla değil; belkide daha kapsamlı büyük bir kitle tarafından yapılacak olan tartışmalar neticesiyle aşılacak bir durum. O yüzden, bizimkisi sadece basit bir beyin fırtınası...

    YanıtlaSil
  5. ben boşuna C# öğrendim ilk önce ingilizce öğrenmek gerekiyormuş.
    3 aydır aradığım şeyi bulamadım

    YanıtlaSil
  6. Aslında sıfırnda bi OS projesi vardı ama bitmedi sanırım henüz.
    http://www.csistem.org/

    YanıtlaSil
  7. @Betül
    Haberim vardı fakat yinede bilgilendirme için çok teşekkür ederim. Aslında herkesin bir hayali/projesi var işletim sistemi üzerine ama yetenekli çok kişi olmasına karşın ortada ürün yok. Ki yazıda da kastettiğim şekilde; tekerliğin icadına da geç kalınmış olması durumu var...

    Ayrıca, dilerim ki; C ve Sistem programcılar derneği, Kaan Aslan önderliğinde 75 kişilik çekirdek yazılım grubu ile "ar-ge bazlı" işletim sistemi projesini sözde değil özde olarak kısa zamanda çok iyi bir şekilde tamamlar ve başarıya ulaşırlar...

    YanıtlaSil

 
back to top